Ngứa mắt do dị ứng thời tiết, bụi mịn, phấn hoa – Phản ứng tức thì và cách kiểm soát

Ngứa mắt là phản ứng rất phổ biến khi mắt tiếp xúc với các tác nhân từ môi trường như phấn hoa, bụi mịn hay thay đổi thời tiết đột ngột. Dù không nguy hiểm ngay lập tức, nhưng nếu không xử lý đúng cách, tình trạng này có thể dẫn đến viêm kết mạc dị ứng kéo dài và làm giảm chất lượng cuộc sống.

Phản ứng dị ứng của mắt: Cơ chế và dấu hiệu nhận biết

Khi các tác nhân như bụi phấn, lông thú, nấm mốc hay phấn hoa tiếp xúc với kết mạc mắt, hệ miễn dịch sẽ phản ứng bằng cách giải phóng histamin – một chất gây viêm khiến mắt bị ngứa, đỏ và chảy nước. Một nghiên cứu trên tạp chí Clinical Ophthalmology cho thấy viêm kết mạc dị ứng chiếm đến 40% trong các nguyên nhân gây ngứa mắt kéo dài.

Những dấu hiệu thường gặp bao gồm:

• Mắt ngứa râm ran, khó chịu, nhất là sau khi ra ngoài trời
• Đỏ mắt, chảy nước mắt liên tục
• Mi mắt sưng nhẹ, có thể kèm theo hắt hơi hoặc nghẹt mũi (nếu là dị ứng toàn thân)

Phấn hoa là một trong những tác nhân hàng đầu gây viêm kết mạc dị ứng theo mùa

Thời điểm bùng phát và đối tượng dễ bị ngứa mắt do dị ứng

Dị ứng mắt thường xảy ra theo mùa – đặc biệt là vào mùa xuân và đầu hè khi lượng phấn hoa trong không khí tăng cao. Ở khu vực thành thị, bụi mịn PM2.5 cũng góp phần làm cho triệu chứng trở nên dai dẳng hơn.

Những người có cơ địa dị ứng, trẻ em, người hay làm việc ngoài trời hoặc sống trong môi trường ô nhiễm là nhóm có nguy cơ cao hơn cả. Theo Viện Dị ứng và Bệnh truyền nhiễm Hoa Kỳ (NIAID), có đến 75% người bị viêm kết mạc dị ứng từng có tiền sử dị ứng theo mùa hoặc hen suyễn.

Kiểm soát và phòng ngừa ngứa mắt do dị ứng: Những điều nên làm

Khi gặp tình trạng ngứa mắt do dị ứng, điều quan trọng là không dụi mắt – hành động này có thể khiến tình trạng viêm nặng hơn hoặc gây xước giác mạc. Dưới đây là các biện pháp kiểm soát hiệu quả:

• Rửa mắt bằng nước muối sinh lý để loại bỏ các hạt gây dị ứng
• Dùng thuốc nhỏ mắt kháng histamin theo hướng dẫn của bác sĩ
• Hạn chế ra ngoài khi mật độ phấn hoa/bụi mịn cao – đặc biệt vào sáng sớm hoặc cuối chiều
• Đeo kính bảo hộ khi ra ngoài trời hoặc dọn dẹp, làm vườn

Ngoài ra, việc giữ gìn vệ sinh không gian sống, tránh dùng thảm trải sàn và thường xuyên giặt rèm cửa cũng giúp loại bỏ các dị nguyên tiềm ẩn trong nhà.

Đừng chủ quan nếu ngứa mắt kéo dài

Nếu tình trạng ngứa mắt diễn ra trong nhiều ngày kèm theo sưng đỏ nặng, chảy ghèn hoặc giảm thị lực, người bệnh nên đến chuyên khoa mắt để được thăm khám. Việc tự ý dùng thuốc nhỏ mắt có corticoid kéo dài có thể gây tác dụng phụ nguy hiểm như tăng nhãn áp hoặc đục thủy tinh thể.

Liên hệ với bài viết hub: Nhìn toàn diện về ngứa mắt

Ngứa mắt do dị ứng chỉ là một trong nhiều nguyên nhân tiềm ẩn gây ra tình trạng khó chịu ở vùng mắt. Trong bài viết tổng hợp về nguyên nhân và cách điều trị ngứa mắt, bạn sẽ tìm thấy thông tin đầy đủ hơn về các dạng ngứa mắt phổ biến, từ viêm kết mạc, khô mắt, đến nhiễm trùng hoặc tắc tuyến lệ. Bài viết đó sẽ giúp bạn phân biệt đúng nguyên nhân để có hướng xử lý phù hợp nhất.