Tự ý dùng thuốc nhỏ mắt khi bị ngứa – Sai lầm khiến tình trạng trầm trọng hơn

Ngứa mắt là triệu chứng phổ biến khiến nhiều người nghĩ ngay đến việc dùng thuốc nhỏ mắt để “giải quyết nhanh”. Tuy nhiên, hành động tưởng như vô hại này có thể gây hậu quả nghiêm trọng nếu không hiểu rõ nguyên nhân gây ngứa cũng như thành phần thuốc sử dụng. Cùng tìm hiểu những rủi ro tiềm ẩn và cách xử lý đúng khi bị ngứa mắt.

Ngứa mắt không phải lúc nào cũng cần dùng thuốc

Thuốc nhỏ mắt chỉ thực sự hiệu quả khi được dùng đúng nguyên nhân. Ngứa mắt có thể do nhiều yếu tố như:

• Dị ứng thời tiết, phấn hoa, bụi mịn
• Tiếp xúc với hóa chất, khói thuốc
• Nhiễm trùng do vi khuẩn, virus
• Khô mắt do sử dụng màn hình điện tử quá lâu

Trong nhiều trường hợp, ngứa mắt chỉ là biểu hiện tạm thời và sẽ tự khỏi khi loại bỏ tác nhân gây kích ứng. Việc vội vàng dùng thuốc mà không xác định rõ nguyên nhân có thể làm tình trạng nặng thêm hoặc che lấp triệu chứng khiến việc chẩn đoán sau này gặp khó khăn.

Nguy cơ khi tự ý dùng thuốc nhỏ mắt

Một số loại thuốc nhỏ mắt chứa thành phần kháng viêm corticosteroid – hoạt chất có thể làm dịu nhanh cơn ngứa nhưng lại ẩn chứa nhiều tác dụng phụ nếu dùng không đúng:

• Tăng nguy cơ nhiễm trùng: Steroid ức chế hệ miễn dịch tại chỗ, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển.
• Gây tăng nhãn áp: Việc lạm dụng thuốc có thể dẫn đến tăng áp lực trong mắt, về lâu dài gây tổn thương thần kinh thị giác.
• Che giấu triệu chứng bệnh lý nguy hiểm: Như viêm loét giác mạc, viêm kết mạc cấp tính, v.v.

Theo cảnh báo từ Học viện Nhãn khoa Hoa Kỳ (AAO), corticosteroid nhỏ mắt chỉ nên được kê đơn bởi bác sĩ chuyên khoa, và không được dùng quá vài ngày nếu không có chỉ định cụ thể. [Nguồn: American Academy of Ophthalmology]

Thuốc kháng histamin, chống dị ứng – Không phải lúc nào cũng phù hợp

Các loại thuốc nhỏ mắt chứa antihistamine (chống dị ứng) có thể hiệu quả với ngứa mắt do phấn hoa, bụi hoặc thời tiết. Tuy nhiên, nếu nguyên nhân gây ngứa là do nhiễm khuẩn hoặc dị vật, loại thuốc này không chỉ không hiệu quả mà còn làm chậm quá trình điều trị.

Viện Mayo Clinic cũng lưu ý rằng thuốc nhỏ mắt không nên sử dụng kéo dài nếu không có chỉ định, đặc biệt với trẻ nhỏ và người có tiền sử dị ứng nhiều loại thuốc. [Nguồn: Mayo Clinic]

Cách xử lý an toàn khi bị ngứa mắt

Thay vì tự ý dùng thuốc, bạn nên:

• Rửa mắt bằng nước muối sinh lý 0,9%
• Tránh dụi mắt – điều này có thể khiến tình trạng nặng hơn
• Loại bỏ tác nhân kích ứng (ra khỏi khu vực ô nhiễm, nghỉ ngơi khỏi màn hình…)
• Thăm khám chuyên khoa nếu ngứa mắt kéo dài, kèm theo đỏ, cộm, chảy ghèn hoặc giảm thị lực

Trong trường hợp ngứa mắt kéo dài hoặc kèm các triệu chứng khác, bạn nên tham khảo hướng dẫn trong bài viết tổng hợp: Ngứa mắt là bệnh gì? Nguyên nhân và cách điều trị hiệu quả.

Kết luận

Tự ý dùng thuốc nhỏ mắt khi bị ngứa có thể gây hại nhiều hơn lợi. Việc xác định đúng nguyên nhân và tham khảo ý kiến chuyên gia là bước quan trọng để tránh biến chứng nghiêm trọng. Đừng để thói quen nhỏ trở thành sai lầm lớn đối với đôi mắt của bạn.