Đục thủy tinh thể – Triệu chứng, ai dễ mắc và khi nào cần phẫu thuật?

Đục thủy tinh thể là nguyên nhân hàng đầu gây giảm thị lực ở người lớn tuổi, đồng thời cũng có thể xuất hiện ở người trẻ do nhiều yếu tố tác động. Việc nhận diện sớm triệu chứng và xác định thời điểm cần phẫu thuật có thể giúp bảo vệ thị lực và duy trì chất lượng cuộc sống.

Đục thủy tinh thể là gì?

Thủy tinh thể là một thấu kính trong suốt nằm phía sau đồng tử, có vai trò điều tiết ánh sáng để hội tụ vào võng mạc. Khi bị đục, ánh sáng không thể đi qua hoặc bị tán xạ, khiến hình ảnh thu được mờ, nhòe, màu sắc không rõ ràng.

Đục thủy tinh thể có thể xảy ra ở một hoặc cả hai mắt, nhưng thường không tiến triển đều nhau.

Triệu chứng nhận biết sớm bệnh đục thủy tinh thể

• Thị lực giảm từ từ, đặc biệt là vào ban đêm
• Nhìn mờ như có màn sương che phủ trước mắt
• Nhạy cảm với ánh sáng, dễ bị chói
• Màu sắc trở nên nhạt và kém tươi
• Thường xuyên phải thay kính mắt vì độ tăng nhanh

Lưu ý: Giai đoạn đầu, nhiều người chủ quan vì mắt chỉ hơi mờ nhẹ hoặc nhìn vẫn ổn vào ban ngày. Tuy nhiên, theo Hiệp hội Nhãn khoa Hoa Kỳ, việc can thiệp quá muộn có thể làm tăng nguy cơ biến chứng khi phẫu thuật.

Ai có nguy cơ cao bị đục thủy tinh thể?

• Người từ 60 tuổi trở lên
• Bệnh nhân đái tháo đường, cao huyết áp
• Người làm việc ngoài trời nhiều, tiếp xúc tia UV thường xuyên
• Người hút thuốc lá, uống rượu thường xuyên
• Người từng chấn thương mắt hoặc dùng corticosteroid kéo dài

Theo nghiên cứu của National Institutes of Health, đục thủy tinh thể có liên hệ rõ rệt với yếu tố tuổi và các bệnh mạn tính, trong đó tỷ lệ mắc ở người trên 75 tuổi lên tới 70%.

Khi nào cần phẫu thuật đục thủy tinh thể?

Không phải ai bị đục thủy tinh thể cũng cần phẫu thuật ngay. Việc chỉ định mổ sẽ dựa trên các yếu tố:

• Thị lực suy giảm ảnh hưởng đến sinh hoạt, công việc
• Không thể cải thiện bằng kính thuốc
• Thủy tinh thể đục nhiều, quan sát võng mạc khó khăn
• Có bệnh lý khác như tăng nhãn áp, viêm mắt… đi kèm

Phẫu thuật đục thủy tinh thể hiện nay khá an toàn, với phương pháp phổ biến là phaco – dùng sóng siêu âm tán nhuyễn thủy tinh thể và thay thế bằng thấu kính nhân tạo. Thời gian mổ nhanh, phục hồi thị lực tốt và ít biến chứng nếu được thực hiện sớm.

Phòng ngừa đục thủy tinh thể như thế nào?

• Đeo kính râm chống UV khi ra ngoài
• Không hút thuốc, hạn chế rượu bia
• Kiểm soát tốt đường huyết, huyết áp
• Khám mắt định kỳ 6 – 12 tháng/lần
• Chế độ ăn giàu vitamin A, C, E, lutein, zeaxanthin

Thực phẩm giàu chất chống oxy hóa như rau xanh, cà rốt, cá béo, trái cây tươi… được chứng minh có vai trò hỗ trợ làm chậm tiến trình đục thủy tinh thể – theo PubMed Central.

Nếu bạn quan tâm đến những bệnh về mắt thường gặp, có thể tham khảo bài viết tổng quan 15 bệnh về mắt phổ biến – Cách nhận biết và phòng ngừa hiệu quả để hiểu rõ hơn các nguy cơ đang tiềm ẩn trong cuộc sống hằng ngày.

Kết luận

Đục thủy tinh thể là một trong những bệnh lý mắt phổ biến nhất ở người lớn tuổi, nhưng có thể phòng ngừa và điều trị hiệu quả nếu phát hiện kịp thời. Đừng để thị lực giảm sút ảnh hưởng đến chất lượng sống – hãy chủ động thăm khám và lắng nghe dấu hiệu từ đôi mắt.