Glôcôm (tăng nhãn áp) – Bệnh mắt “ăn dần thị lực”, cần được phát hiện sớm

Glôcôm là gì và tại sao nguy hiểm?

Glôcôm, hay còn gọi là tăng nhãn áp, là một nhóm bệnh lý về mắt gây tổn thương thần kinh thị giác – bộ phận đóng vai trò truyền tải hình ảnh từ mắt lên não. Bệnh thường liên quan đến áp lực dịch trong mắt (nhãn áp) tăng cao, gây chèn ép lên dây thần kinh thị giác, dẫn đến mất thị lực từ từ và không thể phục hồi.

Hiểm họa lớn nhất của Glôcôm là tiến triển thầm lặng, không đau đớn và chỉ được phát hiện khi thị lực đã suy giảm đáng kể. Theo Viện Mắt Quốc gia Hoa Kỳ (NEI), Glôcôm là nguyên nhân hàng đầu gây mù lòa không thể đảo ngược trên thế giới.

Nguyên nhân và các yếu tố nguy cơ

Glôcôm có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi nhưng phổ biến nhất ở người trên 40 tuổi. Một số yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh gồm:

• Tiền sử gia đình có người bị Glôcôm
• Tăng huyết áp, tiểu đường, bệnh tim mạch
• Cận thị nặng hoặc từng chấn thương mắt
• Sử dụng thuốc corticoid kéo dài
• Người trên 60 tuổi

Các nghiên cứu của Học viện Nhãn khoa Hoa Kỳ (AAO) cho thấy bệnh có tính di truyền cao, nên những người có người thân mắc Glôcôm cần được tầm soát định kỳ từ sớm.

Triệu chứng cảnh báo Glôcôm

Glôcôm có hai dạng chính: Glôcôm góc mở và Glôcôm góc đóng. Dạng góc mở – phổ biến hơn – tiến triển âm thầm, trong khi dạng góc đóng có thể gây ra các triệu chứng cấp tính rõ rệt.

Dấu hiệu Glôcôm góc mở (thường gặp):

• Giảm thị lực từ từ, đặc biệt là tầm nhìn ngoại vi
• Khó nhận biết trong giai đoạn đầu

Dấu hiệu Glôcôm góc đóng (cấp tính):

• Đau nhức mắt dữ dội
• Đỏ mắt, nhìn mờ, thấy quầng sáng quanh đèn
• Buồn nôn hoặc nôn

Nếu không điều trị kịp thời, Glôcôm có thể gây mù lòa vĩnh viễn. Vì vậy, bất kỳ ai có dấu hiệu kể trên đều cần đi khám mắt càng sớm càng tốt.

Chẩn đoán và điều trị Glôcôm

Để chẩn đoán Glôcôm, bác sĩ sẽ thực hiện các kiểm tra bao gồm:

• Đo nhãn áp
• Soi đáy mắt để đánh giá thần kinh thị giác
• Kiểm tra thị trường (tầm nhìn ngoại vi)
• Chụp OCT (cắt lớp võng mạc quang học)

Hiện chưa có phương pháp chữa khỏi hoàn toàn Glôcôm, nhưng có thể kiểm soát nhãn áp để làm chậm hoặc ngăn ngừa mất thị lực. Phác đồ điều trị có thể bao gồm:

• Thuốc nhỏ mắt giảm nhãn áp
• Laser (mở góc hoặc điều chỉnh dòng chảy dịch mắt)
• Phẫu thuật trong trường hợp nặng hoặc không đáp ứng thuốc

Trang NHS UK cho biết việc tuân thủ điều trị đều đặn giúp bệnh nhân duy trì thị lực lâu dài, tránh biến chứng mù lòa.

Phòng ngừa Glôcôm: kiểm tra định kỳ là chìa khóa

Vì bệnh không có triệu chứng rõ ràng trong giai đoạn đầu, cách hiệu quả nhất để phòng ngừa Glôcôm là khám mắt định kỳ – đặc biệt ở người trên 40 tuổi hoặc có yếu tố nguy cơ cao.

• Khám mắt ít nhất 1–2 năm/lần với đo nhãn áp và soi đáy mắt
• Thông báo với bác sĩ nếu có người thân từng bị Glôcôm
• Tránh tự ý dùng thuốc nhỏ mắt có corticoid mà không có chỉ định

Liên kết đến bài viết hub

Trong danh sách các bệnh về mắt phổ biến, Glôcôm là một trong những nguyên nhân gây mù lòa nguy hiểm nhất nhưng lại dễ bị bỏ qua. Chủ động tầm soát và điều trị sớm là yếu tố sống còn để bảo vệ thị lực của bạn.