Mắt bị sụp mí sau khi ngủ dậy – Cảnh báo tình trạng tạm thời hay dấu hiệu bệnh lý?

Sáng thức dậy và phát hiện mắt bị sụp mí khiến nhiều người không khỏi lo lắng. Đây chỉ là hiện tượng tạm thời do tư thế ngủ hay là dấu hiệu sớm của các vấn đề thần kinh – cơ nâng mi? Bài viết sau sẽ giúp bạn nhận diện nguyên nhân và cách xử lý đúng cách.

Nguyên nhân phổ biến khiến mắt bị sụp mí sau khi ngủ dậy

1. Tư thế ngủ không đúng
Nằm nghiêng đè lên một bên mặt suốt đêm có thể khiến máu lưu thông kém, dẫn đến mí mắt bị sụp tạm thời. Tình trạng này thường tự hết sau vài phút đến vài giờ.

2. Thiếu ngủ, mỏi mắt kéo dài
Mắt hoạt động quá nhiều trước khi đi ngủ – như dùng điện thoại, máy tính – có thể khiến cơ nâng mi mỏi và “xệ” nhẹ sau khi thức dậy. Nếu hiện tượng này diễn ra thường xuyên, bạn cần xem lại thói quen sinh hoạt.

3. Dị ứng, phù nề nhẹ
Một số người có cơ địa dị ứng hoặc ăn mặn, uống nhiều nước trước khi ngủ, dễ bị phù nhẹ quanh mí mắt, dẫn đến sụp mí nhẹ khi thức dậy.

4. Dấu hiệu bệnh lý tiềm ẩn
Theo Mayo Clinic, sụp mí (ptosis) có thể là dấu hiệu của các vấn đề thần kinh, và nếu không cải thiện sau nghỉ ngơi, nên được kiểm tra sớm. Một số trường hợp còn liên quan đến bệnh lý như nhược cơ, liệt dây thần kinh số III hoặc tổn thương não bộ.

Phân biệt tình trạng tạm thời và bệnh lý

Để xác định mức độ nghiêm trọng, bạn cần phân biệt giữa mắt sụp mí tạm thời và sụp mí do bệnh lý:

Mắt sụp mí tạm thời:

• Chỉ xuất hiện sau khi ngủ, tự cải thiện sau vài giờ
• Không kèm theo triệu chứng khác
• Thường liên quan đến thói quen sinh hoạt

Mắt sụp mí bệnh lý:

• Kéo dài hoặc nặng dần theo thời gian
• Đi kèm nhìn mờ, nhìn đôi, yếu cơ, mỏi cơ nâng mi
• Có thể ảnh hưởng một hoặc hai bên mắt

Trường hợp sụp mí đột ngột một bên không cải thiện nên được đánh giá càng sớm càng tốt để loại trừ các nguyên nhân nghiêm trọng. Theo Johns Hopkins Medicine, điều này có thể liên quan đến tổn thương thần kinh hoặc nhược cơ.

Cách xử lý và cải thiện mắt sụp mí sau khi ngủ dậy

1. Thay đổi tư thế ngủ
Ngủ ngửa và dùng gối hỗ trợ cổ giúp hạn chế chèn ép mắt khi ngủ.

2. Massage nhẹ vùng mí
Dùng ngón tay sạch massage nhẹ nhàng quanh mí mắt để kích thích lưu thông máu.

3. Sử dụng nước ấm và nước lạnh
Chườm ấm 3 phút – chườm lạnh 2 phút có thể giúp giảm sưng và cải thiện sụp mí do phù nề.

4. Ngủ đủ giấc
Thiếu ngủ thường xuyên khiến cơ nâng mi suy yếu, làm tình trạng sụp mí trở nên mạn tính.

5. Thăm khám nếu triệu chứng không cải thiện
Theo Viện Nhãn khoa Hoa Kỳ (AAO), những trường hợp sụp mí kéo dài không rõ nguyên nhân nên được thăm khám để loại trừ các vấn đề như u não, chấn thương thần kinh thị giác hay thoái hóa cơ nâng mi.

Liên quan đến nguyên nhân tổng thể của mắt sụp mí

Không chỉ riêng sau khi ngủ dậy, sụp mí có thể xuất hiện từ nhiều nguyên nhân phức tạp như bẩm sinh, tuổi tác, chấn thương hoặc bệnh lý thần kinh. Bạn có thể đọc thêm trong bài tổng hợp tại đây:
Nguyên nhân, biểu hiện và cách khắc phục mắt sụp mí hiệu quả.

Ngoài ra, một nghiên cứu được công bố trên PMC cho thấy rằng ptosis liên quan đến mỏi cơ và yếu thần kinh vận nhãn thường tiến triển từ từ nhưng có thể khởi phát sau giấc ngủ, đặc biệt ở người cao tuổi hoặc bệnh nhân có nền bệnh lý tiềm ẩn.