Môi trường ánh sáng kém: Tác nhân tiềm ẩn gây mỏi mắt học đường và văn phòng

Ánh sáng – yếu tố tưởng chừng đơn giản – lại có ảnh hưởng sâu sắc đến sức khỏe thị giác. Trong môi trường học tập và làm việc hiện đại, tình trạng mỏi mắt gia tăng phần lớn đến từ việc bố trí ánh sáng không phù hợp. Đây là một nguyên nhân tiềm ẩn nhưng thường bị bỏ qua.

1. Vì sao ánh sáng kém gây mỏi mắt?

Khi làm việc trong điều kiện thiếu sáng hoặc ánh sáng phân bố không đều, mắt buộc phải điều tiết nhiều hơn để nhìn rõ. Theo nghiên cứu công bố trên NCBI, ánh sáng yếu khiến cơ thể kích thích đồng tử giãn to, tăng áp lực điều tiết và dẫn đến mỏi mắt, khô mắt và thậm chí đau đầu.

Ánh sáng chói từ đèn huỳnh quang hoặc phản chiếu từ màn hình máy tính cũng có thể gây ra hiện tượng “lóa thị”, khiến mắt dễ bị kích ứng. Học sinh, sinh viên và nhân viên văn phòng – những người dành phần lớn thời gian trong nhà – đặc biệt dễ bị ảnh hưởng.

2. Những biểu hiện dễ nhận biết khi mắt bị ảnh hưởng bởi ánh sáng kém

• Nhức mắt sau vài giờ làm việc: Đặc biệt khi phải đọc tài liệu hoặc làm việc máy tính trong điều kiện ánh sáng yếu.
• Chảy nước mắt, cay mắt: Mắt không được bôi trơn đầy đủ do ít chớp mắt hơn trong môi trường ánh sáng không tối ưu.
• Thị lực mờ đi theo thời điểm: Mắt nhìn rõ hơn khi thay đổi nơi làm việc có ánh sáng tốt hơn.

Một báo cáo từ CDC Hoa Kỳ cũng cho thấy môi trường làm việc có ánh sáng dưới mức khuyến nghị là một trong những nguyên nhân phổ biến gây mỏi mắt trong các ngành nghề sử dụng màn hình điện tử thường xuyên.

3. Môi trường học đường và văn phòng: Những sai lầm thường gặp

Học sinh: Thường học ở bàn không đủ sáng, dùng đèn có ánh sáng vàng quá ấm hoặc ngồi lệch nguồn sáng gây bóng đổ lên vở.

Dân văn phòng: Thường xuyên làm việc dưới đèn huỳnh quang lạnh, màn hình máy tính đặt gần cửa sổ gây chói, hoặc không điều chỉnh độ sáng màn hình phù hợp với ánh sáng xung quanh.

Hệ quả của những sai lầm này không chỉ là mỏi mắt tức thời mà còn tiềm ẩn nguy cơ giảm thị lực, khô mắt mãn tính hoặc loạn thị nếu kéo dài.

4. Giải pháp cải thiện môi trường ánh sáng để bảo vệ mắt

• Sử dụng đèn học LED ánh sáng trắng trung tính (4000K – 5000K) giúp mắt dễ điều tiết.
• Tránh ngồi ngược sáng hoặc làm việc dưới nguồn sáng chói.
• Điều chỉnh độ sáng màn hình máy tính tương ứng với độ sáng phòng – tránh để màn hình quá sáng trong phòng tối.
• Tăng cường sử dụng ánh sáng tự nhiên bằng cách bố trí nơi làm việc gần cửa sổ, nhưng có rèm điều tiết.

Việc đảm bảo chiếu sáng đúng tiêu chuẩn không chỉ giúp cải thiện hiệu suất làm việc mà còn là phương pháp thiết yếu để ngăn ngừa tình trạng mỏi mắt kéo dài. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), một môi trường học tập và làm việc thị giác thân thiện góp phần giảm tới 30% nguy cơ thị lực suy giảm sớm.

5. Mỏi mắt chỉ là điểm khởi đầu của những hệ lụy thị giác nghiêm trọng hơn

Nếu tình trạng mỏi mắt do ánh sáng kém diễn ra trong thời gian dài, các vấn đề như đau đầu kinh niên, thị lực giảm, hoặc rối loạn điều tiết có thể xuất hiện. Chính vì vậy, việc chủ động kiểm tra và tối ưu ánh sáng không gian học tập, làm việc là điều không thể xem nhẹ.

Đọc thêm:

Nếu bạn muốn hiểu sâu hơn về những nguyên nhân tiềm ẩn khác gây mỏi mắt, mời bạn đọc bài viết tổng quan: Mỏi mắt: Nguyên nhân, cách phòng ngừa và cải thiện hiệu quả. Bài viết sẽ giúp bạn nhìn nhận toàn diện hơn về các yếu tố ảnh hưởng đến sức khỏe thị giác.