Nhận biết khô mắt do tiếp xúc với màn hình thiết bị điện tử quá nhiều

Trong thời đại công nghệ số, việc sử dụng máy tính, điện thoại, máy tính bảng… đã trở thành thói quen không thể thiếu trong học tập, công việc và giải trí. Tuy nhiên, tiếp xúc quá nhiều với màn hình thiết bị điện tử lại là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây khô mắt – tình trạng tưởng chừng đơn giản nhưng lại ảnh hưởng nghiêm trọng đến thị lực và chất lượng cuộc sống.

Vì sao màn hình điện tử lại gây khô mắt?

Khi nhìn vào màn hình, tần suất chớp mắt của chúng ta sẽ giảm đáng kể – từ khoảng 15–20 lần/phút xuống còn 5–7 lần/phút. Việc chớp mắt ít khiến lớp màng nước mắt không được phân bố đều, dẫn đến tình trạng bốc hơi nhanh, gây khô và kích ứng bề mặt nhãn cầu.

Theo Viện Nhãn khoa Hoa Kỳ (American Academy of Ophthalmology), các thiết bị màn hình phát ra ánh sáng xanh (blue light), khiến mắt phải điều tiết liên tục để tập trung, dễ gây căng thẳng cho hệ thống thị giác và làm trầm trọng thêm tình trạng khô mắt.

Dấu hiệu nhận biết khô mắt do màn hình

Các biểu hiện thường gặp

• Cảm giác nóng rát, cay hoặc cộm như có dị vật trong mắt
• Mắt mờ tạm thời, nhất là sau thời gian dài nhìn vào màn hình
• Chảy nước mắt sống – phản ứng bù trừ khi mắt khô
• Mỏi mắt, nhức đầu nhẹ, khó tập trung

Một số người còn gặp tình trạng đỏ mắt, khó chịu khi đeo kính áp tròng hoặc nhạy cảm với ánh sáng.

Đối tượng có nguy cơ cao

Những đối tượng có nguy cơ cao bao gồm:

• Nhân viên văn phòng – thường xuyên làm việc với máy tính
• Học sinh, sinh viên học online nhiều giờ mỗi ngày
• Người thường xuyên sử dụng điện thoại để đọc, xem video, chơi game

Trong nghiên cứu của Tạp chí Ophthalmic Epidemiology, tỷ lệ khô mắt ở người sử dụng máy tính trên 4 giờ/ngày cao hơn gấp 3 lần so với người sử dụng ít hơn.

Làm sao để giảm thiểu tình trạng khô mắt?

Thói quen hỗ trợ bảo vệ mắt

Bạn có thể chủ động phòng tránh khô mắt bằng cách:

• Áp dụng quy tắc 20–20–20: Cứ sau 20 phút, nhìn xa 20 feet (khoảng 6 mét) trong 20 giây để mắt nghỉ ngơi.
• Giữ khoảng cách từ mắt đến màn hình tối thiểu 50–60 cm
• Điều chỉnh ánh sáng phù hợp, tránh phản xạ chói từ màn hình
• Chớp mắt thường xuyên, đặc biệt khi cảm thấy mỏi
• Sử dụng nước nhỏ mắt nhân tạo không chứa chất bảo quản để bổ sung độ ẩm

Một nghiên cứu từ National Institutes of Health (NIH) đã chỉ ra rằng sử dụng nước nhỏ mắt đúng cách có thể cải thiện đáng kể triệu chứng khô mắt ở người dùng màn hình trên 6 giờ/ngày.

Khi nào nên đi khám chuyên khoa mắt?

Nếu bạn đã áp dụng các biện pháp trên mà vẫn cảm thấy khó chịu, hãy đến khám bác sĩ chuyên khoa mắt để kiểm tra tuyến lệ, độ ổn định màng phim nước mắt và loại trừ các nguyên nhân bệnh lý khác. Việc chẩn đoán đúng sẽ giúp bạn tránh điều trị sai cách hoặc lạm dụng thuốc nhỏ mắt.

Đừng xem nhẹ các dấu hiệu ban đầu của khô mắt, bởi nếu không được xử lý sớm, tình trạng có thể tiến triển thành khô mắt mãn tính, ảnh hưởng đến giác mạc, thậm chí gây sẹo và suy giảm thị lực lâu dài.

Tìm hiểu thêm về nguyên nhân và giải pháp toàn diện

Nếu bạn quan tâm đến các nguyên nhân, cách phòng ngừa và hỗ trợ điều trị khô mắt một cách toàn diện – từ môi trường sống đến chế độ ăn uống – hãy tham khảo bài viết tổng quan về khô mắt để có góc nhìn đầy đủ hơn.